Exhibition / AIRLAB Fall Exhibition 2019 / “Orpheus by Margaret Atwood; National Theatre of Albania 2019” / Peter Kutin, Pleurad Xhafa, Sandra Wollner / T.I.C.A and ZETA / October 25th – November 2nd, 2019 / Tirana
The Institute of Contemporary Art in Tirana (TICA), in collaboration with ZETA Contemporary Art Center (supported by Land Steiermark – A9 Culture, Europe, Außenbeziehungen) present the closing exhibition of the artists’ residency program during fall (2019). Over a two-month period, participating artists: Peter Kutin, Pleurad Xhafa and Sandra Wollner conducted their artistic research, the progress and some conclusions of the research are presented at the AIRLAB fall 2019 exhibition on October 25th – November 2nd, 2019.
The work (video installation) of the Austrian artists focuses around the National Theatre building in Tirana. At the heart of their work lies the contrast between the meaning of the word theatre (place to see) and what (does not) happens in the NT in Tirana. The stage and hall are empty, electricity is lacking, dust and darkness prevail, and performances have stopped. Instead of producing (sounds), staging events, it has become a silent building as matters related to it, mainly take place outside it.
Sandra Wollner and Peter Kutin collaborated on this work with a group of cultural activists (Alliance for Theatre Protection) closely associated with the theatre, as a building and institution. A pair of split lips (representing Euridice), performed on the stage of the National Theatre of Tirana, softly narrate verses of the play “Orpheus and Eurydice” by writer Margaret Atwood. Her voice echoes in the emptiness of the theatre space as the generator noises join in from the outside (the latter works to bring electricity to the silent theatre). Euridic’s monologue ends with the closing sentence: “You could not believe I was more than your echo.”
The “largest sculpture ever made in Albania” was recently registered at the National Centre for the Inventory of Cultural Property at the Ministry of Culture. This work, created by artist Pleurad Xhafa, is in itself a sketch of a symmetrical cube, formed by the perspectives of two points on the horizon. The artist has managed to determine the volume of this cube by calculating the amount of cannabis sativa, seized during the last four years (2015-2019) in Albania, data which were put at his disposal, unofficially, by the authorities (via WhatsApp) and only after his (artist’s) persistence.
The exhibition aims to bring to light contemporary events related to various and important issues of social interest. It is rich in selected means, but from the content point of view it has a deep vertical spread.
* Peter Kutin works with sound across genres. For the composition Desert Bloom, a cooperation with the German composer and pioneer of sound-art Christina Kubisch & his long-time collaborator Florian Kindlinger, the trio received the Karl Szucka award in 2016. In 2019 his kinetic instrument Torso received the golden Nica at the Ars-electronica festival. He performed at Festivals such as LUFF, 2daysArt, Cafe Oto, Donaufestival, Donaueschinger Musiktage, Darmstädter Musikferienkurse, Impulstanz, Heart-of-Noise, Konfrontationen Nickelsdorf, Unlimited Wels, Transart Bozen, Elevate, SAT Montreal, Tsonami Chile, Sonoscopia Porto, IZLOG Zagreb, Control Club Bucharest, Destroy Vancouver, FNC Montreal, among the other.
* Pleurad Xhafa (born in 1984 in Lushnjë). He studies at the Academy of Fine Arts in Bologna (Accademia di Belle Arti di Bologna). In 2014, Xhafa was the recipient of the “Ardhja” prize, organized by the Tirana Institute for Contemporary Art. His work has been shown internationally in many film festivals and group exhibitions, including: Alternative Film/Video Festival (Belgrade, 2018); Les Rencontres Internationales (Paris/Berlin, 2015-16), Teatri i Gjelbërimit (Galeria FAB, Tirana, 2016), Shame on you (Celje, 2015), 6th Berlin Biennial (2010), 4th Tirana Biennial (2009), Çmimi “Onufri” XIV (GKA, Tirana, 2008). Xhafa is one of the founders of Debatik Center of Contemporary Art.
* Sandra Wollner (born 1983 in Styria, Austria). 2012 she started to study directing at the Filmakademie Baden-Württemberg. “The impossible picture”, her third year project about a Viennese family in the 1950s, was her first feature film, winning multiple awards across the globe, most notably the German Film Critics Association Award 2018 the “Förderpreis für Filmkunst” by the National Gallery 2017, the Ingmar Bergman International Debut Award in Gothenburg, Sweden. Her second feature “The trouble with being born” is in post production.
***
Ekspozitë / AIRLAB Fall Exhibition 2019 / “Orpheus by Margaret Atwood; National Theatre of Albania 2019” / Peter Kutin, Pleurad Xhafa, Sandra Wollner / T.I.C.A, ZETA / 25 tetor – 2 nëntor 2019 / Tiranë
Instituti i Artit Bashkëkohor në Tiranë (TICA), në bashkëpunim me qendrën e artit bashkëkohor ZETA (mbështetur nga Land Steiermark – A9 Kultura, Europa, Außenbeziehungen) paraqesin ekspozitën përmbyllëse të programit të qëndrimit (rezidencës) të artistëve gjatë stinës së vjeshtës (2019). Përgjatë një kohe dymujore, artistët pjesëmarrës: Peter Kutin, Pleurad Xhafa dhe Sandra Wollner kanë zhvilluar kërkimet e tyre artistike, ecuria dhe disa përfundime të të cilave paraqiten në ekspozitën “AIRLAB, Vjeshtë 2019” në datat 25 tetor – 2 nëntor 2019.
Puna (video-instalacion) e artistëve austriakë përqendrohet rreth ndërtesës së Teatrit Kombëtar në Tiranë. Në thelb të veprës së tyre qëndron kundërshtia midis domethënies së fjalës teatër (vend për të parë) me atë që (nuk) ndodh në TK në Tiranë. Skena dhe salla janë të zbrazëta, energjia elektrike është e munguar, pluhuri dhe errësira mbizotërojnë, shfaqjet janë ndalur. Në vend se të prodhojë (tinguj), në vend se të vërë ngjarje në skenë, ai është shndërruar në një ndërtesë të heshtur teksa ngjarjet në lidhje me të zhvillohen kryesisht jashtë tij.
Sandra Wollner dhe Peter Kutin bashkëpunuan për këtë vepër me një grup veprimtarësh kulturorë (Aleanca për Mbrojtjen e Teatrit) të lidhur ngushtë me teatrin, si ndërtesë dhe institucion. Një palë buzë të ndara (që përfaqësojnë Euridiçen), shfaqur në skenën e Teatrit Kombëtar të Tiranës, rrëfejnë me zë të ulët pjesë nga drama “Orfeu dhe Euridiçja” sipas shkrimtares Margaret Atwood. Zëri i saj tingëllon në boshësinë e hapësirës teatrore teksa së jashtmi vijnë zhurmat e gjeneratorit (i cili punon për të sjellë energji elektrike në teatrin e heshtur). Monologu i Euridiçes merr fund me fjalinë përmbyllëse: “Ju nuk mund të besoni, se unë isha më shumë se jehona juaj.”.
“Skulptura më e madhe e bërë ndonjëherë në Shqipëri” është regjistruar ligjërisht së fundmi te Qendra Kombëtare e Inventarizimit të Pasurive Kulturore në Ministrinë e Kulturës. Kjo vepër, krijuar nga artisti Pleurad Xhafa, është në vetvete skica e një kubi simetrik, i cili formohet nga perspektivat e dy pikave në horizont. Artisti ka arritur ta përcaktojë vëllimin e këtij kubi përmes përllogaritjes së sasisë së kilogramëve të lëndës kanabis sativa (cannabis sativa), të sekuestruar gjatë katër viteve (2015-2019) në Shqipëri, të dhëna këto të cilat u vunë në shërbim të artistit nga autoritetet përkatëse në rrugë jozyrtare (përmes programit WhatsApp) dhe vetëm pas këmbënguljes së tij (artistit).
Ekspozita synon të sjellë në vëmendje ngjarje bashkëkohore që lidhen me çështje të ndryshme dhe të rëndësishme me interes shoqëror. Ajo është e thukët në mjetet e përzgjedhura, porse me një shtrirje të thellë vertikale nga pikëpamja përmbajtësore.
* Peter Kutin (AT) është një artist shumëpërmasor, i cili jeton në Vjenë. Në vitin 2016 ka bashkëpunuar me kompozitoren gjermane Christina Kubisch (Kristina Kubish) dhe bashkëpunëtorin e tij Florian Kindlinger (Florian Kindlinxher) mbi kompozimin e Desert Bloom për të cilin u vlerësuan me çmimin “Karl Szucka”. Në vitin 2019, instrumenti i tij kinetik Torso mori medaljen e artë në festivalin “Ars-electronica”. Ai ka interpretuar në festivale të tilla si: LUFF, 2daysArt, Cafe Oto, Donaufestival, Donaueschinger Musiktage, Darmstädter Musikferienkurse, Impulstanz, Heart-of-Noise, Konfrontationen Nickelsdorf, Wels Unlimited, Transart Bozen, Elevate, SAT Montreal, Tsopo Samo Zagreb, Klubi i Kontrollit Bukuresht, Destroy Vancouver, FNC Montreal e të tjera.
* Pleurad Xhafa ka lindur në vitin 1984 në Lushnjë. Ka përfunduar studimet e larta në Akademinë e Arteve të Bukura të Bolonjës (Accademia di Belle Arti di Bologna). Xhafa është fitues i çmimit “Ardhje 2014”. Punët e tij kanë qenë pjesë e një sërë festivalesh filmi dhe ekspozitash ndërkombëtare si: Alternative Film/Video Festival (Beograd, 2018); Les Rencontres Internationales (Paris/Berlin, 2015-16), Teatri i Gjelbërimit (Galeria FAB, Tiranë, 2016), Shame on you, Celje (2015), Bienalja VI e Berlinit (2010), Bienalja IV e Tiranës (2009), çmimi “Onufri” XIV (GKA, Tiranë, 2008). Xhafa është një nga themeluesit e DebatikCenter of Contemporary Art.
* Sandra Wollner ka lindur më 1983 në Styria, Austri. Në vitin 2012 ajo filloi të studiojë për regji në Filmakademie Baden-Württemberg. “The impossible picture” është prodhimi i saj i parë, një projekt trevjeçar me metrazh të shkurtër, që flet për një familje vjeneze në vitet ’50, projekt i cili ka fituar çmime në të gjithë botën: Çmimin e Shoqatës Gjermane të Kritikëve, 2018; “Förderpreis für Filmkunst” nga Galeria Kombëtare, 2017; Çmimin e Debutimit Ndërkombëtar, “Ingmar Bergman”, në Gothenburg, Suedi. Prodhimi i saj i dytë është “The trouble with being born”, i cili është në prodhim sipër.