Exhibition / Blerta Hoçia, Endri Dani, Elian Stefa, Matilda Odobashi / “Ardhje” Award 2019 / ZETA / 4th – 13th of November 2019 / Tirana
From the 4th to the 13th of November, 2019, Zeta Gallery opened the exhibition with the works of the 2019 finalists of “Ardhje” Award: Blerta Hoçia, Endri Dani, Elian Stefa and Matilda Odobashi.
Artist Blerta Hoçia was presented with an installation, entitled “A i kujtohem unë vetes?” (Do I Remember Myself). This work comes as a result of her experience with photography and photographic archives, focusing (in this case) on large crowds during electoral meetings from which, the artist takes portraits of different people, presenting them separately and creating the impression that these portraits belong to another time, place, state from which they are taken. Because the portraits are printed on flat, translucent surfaces, and placed vertically perpendicular to the wall, they allow their images to fuse with one another. Through this work Blerta Hoçia draws attention to the repression of power as an all-time phenomenon in which the crowd, unconsciously, plays the role assigned to them by politics.
Meanwhile, the work of artist Endri Dani (winner of the 2019 “Ardhje” award) focuses on human relationships with nature, exploring this from the collaboration with several (22) farmers. The installation presented by him in the exhibition is contained in 22 laboratory glass plaques, positioned horizontally perpendicular to the wall, each of them with soil obtained from daily hand washes from the farmers after the end of their farming duties, before returning home. This layer of soil, which forms the fourth layer (for a set time) above the three layers of skin, also bears the name of his artistic work, “Shtresa e katërt” (The Fourth Layer).
Elian Stefa is represented in the exhibition with a video installation, consisting of two screens, facing up (on the wall) and down (on the floor). Setting the screens in this way creates the imagination of a moment experienced by the author, sailing on a motorboat towards the island of Sazan. “Kuajt e bardhë” (White horses), is the title of Elian Stefa’s work, which according to Greek mythology, are formed of sea foam under the power of the god Poseidon. Also, according to other cultures, the symbol of the white horse is a bad omen and in the work of Elian Stefa serves as a warning of the danger posed to the island of Sazan by developmental policies regarding the space in question.
Matilda Odobashi is presented with a series of drawings which stand on the wall unframed, uninterrupted from each other and attached, forming a right angle with the wall, there’s also an installation standing (plastic surface). The drawings in themselves carry the effort of the research into human relations. On the other hand, hanging plastic curtains forms a multi-layer, though fragile, barrier. What stands out in both of Matilda Odobashi’s works is the feature of blur, prompting us to discover the invisible layer (the context) within them.
According to the jury, the artists had clearly established aesthetic and conceptual parameters for the respective practices and posed valuable questions about life and art, but especially in terms of articulation clarity, Endri Dani has proved a deepening in the history of art through the chosen subject and the way it turns into the raw material for the work, to address issues related to globalization, such as that of relations between man and nature.
The 2019 “Ardhje” award is supported by the Ministry of Culture of the Republic of Albania, The Trust for Mutual Understanding – New York, YVVA – The Young Visual Artists Awards and Residency Unlimited – New York.
* Blerta Hoçia was born in Tirana in 1984. She studied at the Academy of Fine Arts in Florence (2003 – 2008). Today she lives and works in Tirana and Pristina. She is one of the co-founders of the “Miza” gallery (Tirana). Her works are featured in: Dokufest (Prizren, 2019); National Gallery of Kosovo (Prishtina, 2018); Zeta Center (Tirana, 2016); Art Gallery (Shkodra, 2015); Tornieli Museum, Ameno (Novara, 2015); Magma Gallery (Florence, 2013); “Miza” Gallery (Tirana, 2013); The Pächterhaus Center (Kreuzberg Berlin, 2013). Hoçia has been a curator at various art exhibitions and events at home and abroad.
* Endri Dani was born in Shkodra in 1987. He studied at the University of the Arts in Tirana (2006-2010), where he lives and works. He is one of the co-founders of the “Miza” gallery (Tirana). His works have been featured in the “Kochi-Muziris”biennale (India, 2016); the “Fin del Mundo” biennale (Argentina, 2015); Marrakech Biennale (Marrakech, 2014), or in various museums, such as: The Israel Museum (Jerusalem, 2019); Georges Pompidou Center (Paris, 2016); MuCEM (Marseille, 2016); Museum of Contemporary Art – Ludwig Museum (Budapest, 2016); Pino Pascali Foundation (Italy, 2015) and National Gallery of Arts (Tirana).
* Elian Stefa was born in Vlora in 1985. He studied at the Polytechnic University of Milan (2003 – 2009) and now lives in Tirana and Vlora. He is the founder of an independent space dedicated to contemporary art, the “Galeria e Bregdetit” (The Coastal Gallery), in Radhima (Vlora). His works are featured in: Arup Phase2 Gallery (London, 2011); Kunst Raum Riehen (Bazel, 2012); Brick Culture Center (Tirana, 2015); LimeWharf (London, 2017); Galeria e Bregdetit (Vlora, 2019), or in various museums, such as: Museum of Culture (Helsinki, 2010); MAO (Ljubljana, 2019) or in various biennials, such as: EXD’11 Biennale Experiment (Lisbon, 2011); the 13th edition of the Architecture Biennale (Venice, 2012); 1st edition of the Design Biennale (Istanbul, 2012); Culturescapes Balkan Edition 2013 (Bazel, 2013); the 14th edition of the Architecture Biennale (Venice, 2014). Stefa has been a curator at various art events at home and abroad.
* Matilda Odobashi was born in Tirana in 1988. She studied at the University of the Arts in Tirana (2006 – 2010), where she lives and works. She has been a member of the Lakanian Circle in Tirana since 2012. She has worked as a deputy professor at the University of the Arts (2012 – 2015). Odobashi’s works are featured at: Muslim Mulliqi Award, National Gallery of Kosovo (Prishtina, 2018); Size Matters (Vienna, 2018); Traklhaus auf der Festung (Salzburg, 2016); Zeta Center (Tirana); FLUC (Vienna, 2017); Sammulung der National Kunstgalerie und Zietgenossische Kunstler (Düsseldorf, 2015); Center for Contemporary Art – Tirana Art Lab (Tirana), or in various museums, such as: Museum of Contemporary Art – Ludwig Museum (Budapest, 2016); National Gallery of Arts (Tirana) etc.
***
Ekspozitë / Blerta Hoçia, Endri Dani, Elian Stefa, Matilda Odobashi / Çmimi “Ardhje” 2019 / ZETA / 4 – 13 nëntor 2019 / Tiranë
Më 4 deri më 13 nëntor 2019 galeria “Zeta” hapi ekspozitën me punimet e finalistëve të çmimit “Ardhje” 2019: Blerta Hoçia, Endri Dani, Elian Stefa dhe Matilda Odobashi.
Artistja Blerta Hoçia u paraqit me një instalacion, emërtuar “A i kujtohem unë vetes?”. Kjo punë vjen si rrjedhojë e përvojës së saj me fotografinë dhe arkivat fotografikë, duke u përqendruar (në këtë rast) te turmat e mëdha gjatë takimeve zgjedhore prej të cilave artistja shkëput portrete të njerëzve të ndryshëm, duke i paraqitur më vete e duke krijuar përshtypjen se këto portrete i përkasin një tjetër kohe, vendi, gjendjeje nga ajo prej së cilës janë shkëputur. Për arsye se portretet janë shtypur në sipërfaqe të rrafshëta, të tejdukshme dhe të vendosura vertikalisht pingul me murin, ato lejojnë ndërfutjen e pamjes te njëra-tjetra. Përmes kësaj pune Blerta Hoçia rikthen vëmendjen te shtypja nga pushteti si një dukuri gjithëkohore brenda së cilës turma, në mënyrë krejt të pavetëdijshme, luan rolin që i caktohet nga politika.
Ndërkohë, puna e artistit Endri Dani (fitues i çmimit “Ardhje” 2019) përqendrohet te marrëdhënia e njeriut me natyrën, duke e hulumtuar këtë nga bashkëpunimi me disa (22) bujq. Instalacioni i paraqitur prej tij në ekspozitë përmblidhet në 22 pllakëza qelqi laboratorike, vendosur horizontalisht pingul me murin, në çdonjërën prej të cilave është vendosur dhè, përftuar pas larjes së duarve të bujqve çdo ditë pas përfundimit të veprimtarisë bujqësore, para kthimit në shtëpi. Kjo shtresë dheu, e cila përbën shtresën e katërt (për një kohë të caktuar) sipër tri shtresave të lëkurës, i jep edhe emrin punimit të tij artistik, “Shtresa e katërt”.
Elian Stefa përfaqësohet në ekspozitë me një video-instalacion, përbërë prej dy ekranesh, vendosur përballë (në mur) dhe poshtë (në dysheme). Vendosja e ekraneve në këtë mënyrë krijon përfytyrimin e një çasti të përjetuar më herët prej autorit, lundrimin me barkë motorike në drejtim të ishullit të Sazanit. “Kuajt e bardhë”, siç emërtohet vetë punimi i Elian Stefës, sipas mitologjisë greke, formohen prej shkumës së detit nën fuqinë e perëndisë Poseidon. Më tej, sipas kulturave të tjera, simboli i kalit të bardhë është ndjellakeq dhe në punën e Elian Stefës shërben si paralajmërim për rrezikun që i kanoset ishullit të Sazanit prej politikave zhvillimore lidhur me hapësirën në fjalë.
Matilda Odobashi paraqitet me një sërë vizatimesh të cilat qëndrojnë në mur të pakornizuara, pa shkëputje nga njëra-tjetra dhe bashkëngjitur, duke formuar një kënd të drejtë me murin, qëndron gjithashtu një instalacion (sipërfaqe plastike). Vizatimet mbartin në vetvete përpjekjen mbi hulumtimin ndaj marrëdhënieve njerëzore. Nga ana tjetër, perdet e varura plastike përbëjnë një pengesë disashtresore, ndonëse të brishtë. Ajo që bie në sy te të dyja punët e Matilda Odobashit është tipari i turbullirës, duke na nxitur të zbulojmë shtresën e padukshme (nëntekstin) brenda tyre.
Sipas jurisë, artistët i patën vendosur qartë parametrat estetikë dhe konceptualë për praktikat përkatëse dhe patën shtruar pyetje me vlerë mbi jetën dhe artin, mirëpo, sidomos për nga qartësia e artikulimit, Endri Dani ka dëshmuar një thellim në historinë e artit përmes lëndës së zgjedhur dhe mënyrës si kthehet në lëndë të parë për veprën, për t’iu drejtuar çështjeve që lidhen me globalizimin, siç është ajo e marrëdhënies së njeriut me natyrën.
Çmimi “Ardhje” 2019 është mbështetur nga Ministria e Kulturës të Republikës së Shqipërisë, The Trust for Mutual Understanding – New York, YVVA – The Young Visual Artists Awards dhe Residency Unlimited – New York.
* Blerta Hoçia lindi në Tiranë më 1984. Studimet i kreu në Akademinë e Arteve të Bukura në Firence (2003 – 2008). Sot jeton dhe punon në Tiranë e Prishtinë. Ajo është një nga bashkëthemeluesit e galerisë “Miza” (Tiranë). Veprat e saj janë paraqitur në: Dokufest (Prizren, 2019); Galerinë Kombëtare të Kosovës (Prishtinë, 2018); Qendrën Zeta (Tiranë, 2016); Galerinë e Arteve (Shkodër, 2015); Muzeun Tornieli, Ameno (Novara, 2015); Galerinë Magma (Firence, 2013); Galerinë “Miza” (Tiranë, 2013); Qendrën Pächterhaus (Kreuzberg Berlin, 2013). Hoçia ka qenë kuratore në ekspozita dhe ngjarje të ndryshme artistike brenda e jashtë vendit.
* Endri Dani lindi në Shkodër më 1987. Studimet i kreu në Universitetin e Arteve në Tiranë (2006 – 2010), ku jeton e punon. Ai është një nga bashkëthemeluesit e galerisë “Miza” (Tiranë). Veprat e tij janë paraqitur në bienalen “Kochi-Muziris” (Indi, 2016); bienalen “Fin del Mundo” (Argjentinë, 2015); Bienalen e Marrakech-it (Marrakech, 2014), apo në muze të ndryshme, si: The Israel Museum (Jeruzalem, 2019); Qendra “Georges Pompidou” (Paris, 2016); MuCEM (Marsejë, 2016); Muzeu i Artit Bashkëkohor – Ludwig Museum (Budapest, 2016); Fondacioni “Pino Pascali” (Itali, 2015) dhe Galeria Kombëtare e Arteve (Tiranë) etj.
* Elian Stefa lindi në Vlorë më 1985. Studimet i kreu në Universitetin Politeknik të Milanos (2003 – 2009) dhe sot jeton në Tiranë e Vlorë. Ai është themelues i hapësirës së pavarur kushtuar artit bashkëkohor, “Galeria e Bregdetit”, në Radhimë (Vlorë). Veprat e tij janë paraqitur në: Galerinë Arup Phase2 (Londër, 2011); Kunst Raum Riehen (Bazel, 2012); Tulla Culture Center (Tiranë, 2015); LimeWharf (Londër, 2017); Galeria e Bregdetit (Vlorë, 2019), apo në muze të ndryshme, si: Muzeu i Kulturës (Helsinki, 2010); MAO (Ljubljanë, 2019) apo në bienale të ndryshme, si: EXD’11 Experimenta Biennale (Lisbonë, 2011); edicioni i 13-të i Bienales së Arkitekturës (Venecia, 2012); edicioni i 1-rë i Bienales së Dizajnit (Stamboll, 2012); Culturescapes Balkan Edition 2013 (Bazel, 2013); edicioni i 14-të i Bienales së Arkitekturës (Venecia, 2014). Stefa ka qenë kurator në ngjarje të ndryshme artistike brenda dhe jashtë vendit.
* Matilda Odobashi lindi në Tiranë më 1988. Studimet i kreu në Universitetin e Arteve në Tiranë (2006 – 2010), ku jeton dhe punon. Ajo është anëtare e Rrethit Lakanian në Tiranë që prej vitit 2012. Ka punuar si zv/profesoreshë në Universitetin e Arteve (2012 – 2015). Veprat e Odobashit janë paraqitur në: çmimin “Muslim Mulliqi”, Galerinë Kombëtare të Kosovës (Prishtinë, 2018); Size Matters (Vjenë, 2018); Traklhaus auf der Festung (Salzburg, 2016); Qendrën Zeta (Tiranë); FLUC (Vjenë, 2017); Sammulung der Nationalen Kunstgalerie und Zietgenossische Kunstler (Düsseldorf, 2015); Qendrën për Art Bashkëkohor – Tirana Art Lab (Tiranë), apo në muze të ndryshme, si: Muzeu i Artit Bashkëkohor – Ludwig Museum (Budapest, 2016); Galeria Kombëtare e Arteve (Tiranë) etj.
©MGodanca
