Exhibition / Tomislav Gotovac / “The Non-Canonical Gospel According to Tomislav Gotovac** Also Known as Antonio G. Lauer” / National Gallery of Arts / July 9th – September 9th 2021 / Tirana
The archive project of artist Tomislav Gotovac, curated by Pierre Bal-Blanc, will be displayed at The National Gallery of Arts in Tirana during the period of July 9th to September 9th 2021. The exhibition “The Non-Canonical Gospel According to Tomislav Gotovac** Also Known as Antonio G. Lauer” introduces the visitors to a series from the personal works of the Croatian artist presented through video installations and photography, where the performing acts of the artist and a part of his cinematography over the years are documented.
This exhibition seeks to restore the anarchic harmony of Tomislav Gotovac as a figure in transition, perceived as a plan of consistency with multiple intensity variations. The exhibition aims to convey the practice of cinema through other tools that Gotovac developed in live performances at his exhibitions. His works are displayed in the entire space of the second floor of the gallery, respectively in four large white stripes placed on the floor in a horizontal line, accompanied by five monitors.
Instead of politics, Gotovac saw art as a means to change. He marched naked in public spaces, in an attempt to provoke a state built on mass doctrine, thus affirming his difference among harsh social conformity in Yugoslavia. With his performative acts he derides all positions of power, all those who served power and all political and social systems.
On the first stripe placed in the space of NGA some of his public performances are displayed: Showing Elle (1962); Breathing the air (1962); Hands (1964); Suitace (1964); Posing (1964); Homage to Josip Broz Tito (1980-1981); Haircutting and shaving in public space (Homage to Carl Theodore Dreyer) (1981); Conversation (1982). In the same stripe, there is a monitor where four of his short films are shown. Quotes from other artists (Glenn Miller, Duke Ellington, Billy Holiday, Jacques Prévert, Jean-Luc Godard) and tributes to them are an important part of his art. The screened films are: Don’t Ask Where We’re Going (1966) Film, 10’19 “; Glenn Miller 1 (High School Playground 1) (1977) Film, 44’16”; Glenn Miller (2000) Film, 26’16 ”; Documents of time (pornography) (1980).
Another monitor on the second stripe shows two other movies and four performances documented through video this time: S (1966) movie 03’19 “; Ready-made 1 (2000) movie, 03’19”; Homage Tito, Zagreb (1980) performance, 13’23”; Happ Our – Happening, Zagreb (1967) performance, 04’64”; “The Third Key” Zagreb (1983) performance, 05’37 ”; Reading newspaper Daily Mail Amsterdam (1976) performance, 300’12”. Gotovac also further explored self-expression through a series of performances that concentrate on the body and physical transformation. Among them there were other performances: Heads (1970); Integral (1978); Zagreb, I love you! (1981); Talking (Rio Bravo) (1982); Marshal Tito Square, I love you (1997); The Forenoon of the Faun (1963).
Going further, other performances are documented on the third stripe, through which Gotovac wanted to express the social upheaval that prevents society from showing its ugly side: Heads (1960); Begging (Can You Spare Me a Dime? Thank You! The Begging Artist) (1980); Begging (Can You Spare Me a Dime? Thank You! The Begging Artist) (1981); Cleaning of Public Spaces (Homage to Vjekoslav France aka The Bolshevik and Cleaning Apostle) (1981); Superman (1984), Chimney man (selling Polet newspaper) (1984); Death mask (selling Polet newspaper (1984); Mummy (selling Polet newspaper) (1984); Santa Claus (selling Polet newspaper); Street sweeper (selling Polet newspaper) (1984); Sickle, hammer and red star (1986); Masking (1986); Talking (Rio Bravo) Osijek (1982).
In conclusion, the fourth stripe displays the following works: No hear, no see, no speak (Three monkeys) (1979); Speak quietly, but always hold a stick by your leg (1988); Degraffiting (Homage to WolfVostell) (1989); Foxy Mister (2002); Portrait, selling newspaper, actions (1981); Nude (1982); Mummy (selling Polet newspaper) (1984); TG as Grace Jones (1986); Portrait (1988); Jesus Christ on Calvary (2 copies) (1986); The Canaletto View (2020). In this space, two projectors display photographic images on the opposite wall and the one on the right. Also another monitor in the horizontal line presents film sequences and video-performances of the artist: Tomislav Gotovac (1996) film, 01’03”; Watch on the Rhine (2000) film, 01’04”; Cesar Franck WolfVostell (2005) film , 18’59”; Point Blank War Art, Zagreb (1992) Performance, 08’46”; Movement, Staglinec (2009) Performance, 05’58”. Concluding the exhibition, a large monitor shows some more of Gotovac’s cinematographic works.
This retrospective follows the author’s guiding approaches to cinematic and non-cinematic media starting from collages and photographs, to actions and performances in the intimate, public and media space.
*Tomislav Gotovac was born on February 9, 1937 in Sombor and died on June 24, 2010 in Zagreb. During his later years, he changed his name to Antonio Lauer. He was a film director and a conceptual and performance artist, and he created numerous photographic series and collages. Gotovac witnessed the ethnic and economic turbidity of Southern Europe after World War II, until the beginning of the 21st century. Originally an artistic figure of experimental cinema and performance, he became a historical figure in the Balkans who through his works was able to present to the viewer the opportunity to understand the social consequences and cultural implications of geopolitics in this territory and during his time. Gotovac is considered one of the most important Croatian conceptual artists, performers and directors of avant-garde films. He has screened his films and performances all over the world, including: London, Moscow, Berlin, Kyoto, New York, Warsaw, Vienna, Belgrade and Ljubljana.
Some of his cinematic creations are: Death, experimental (1962), S, documentary-experimental, (1966), Plastic Jesus, feature film (1972), Glenn Miller III how the USA defeated Europe, experimental (2000), Remake 2006, experimental (2006). Gotovac also had a series of solo exhibitions entitled: Tomislav®, Gallery of the Student Cultural Center, Belgrade, 1976. Collages 1964, Studio Gallery of Contemporary Art, Zagreb 1979. Twenty Years Before Collages 1964 (II), Space of Extended Media, Zagreb, 1984. Retrospective of Documents (1956-1986), Paranoia View Art, Gallery Društveni dom Trešnjevka, Zagreb, Collages, Exhibition Salon of the JNA House, Zagreb 1988. Collages, Sesame Gallery, Dubrovnik, 1988. Topla voda – collages and films, Bookstore Moderna vremena, Zagreb, 1990. Point Blank, performing graffiti in front of the audience – performance and exhibition, Salon of Karas Gallery, Zagreb, 1992. Installation and Performances, Point Blank Exhibition, Franklin Furnace Archive, New York, 1994.
***
Ekspozitë / Tomislav Gotovac / “The Non-Canonical Gospel According to Tomislav Gotovac** Also Known as Antonio G. Lauer” / Galeria Kombëtare e Arteve / 9 korrik – 9 shtator 2021 / Tiranë
Galeria Kombëtare e Arteve mban të ekspozuar gjatë periudhës 9 korrik deri më 9 shtator 2021 projektin arkivë të artistit Tomislav Gotovac, kuruar nga Pierre Bal-Blanc. Kjo ekspozitë e titulluar “The Non-Canonical Gospel According to Tomislav Gotovac** Also Known as Antonio G.Lauer” (“Ungjilli jo-kanonik sipas Tomislav Gotovac** i njohur edhe si Antonio G.Lauer”) paraqet për vizitorët një seri prej punëve vetjake të artistit kroat të sjella në mediumet e video-instalacionit dhe fotografisë, ku në to janë të dokumentuara aktet performative të artistit dhe një pjesë e kinematografisë së tij ndër vite.
Kjo ekspozitë kërkon të rivendosë harmoninë anarkike të Tomislav Gotovac si një figurë në tranzicion, që kuptohet si një plan konsistence me variacione intensiteti të shumëfishta. Ekspozita synon të përcjellë praktikën e kinemasë përmes mjeteve të tjera që Gotovac zhvilloi në shfaqjet drejtpërdrejt në ekspozitat e tij. Veprat e artistit janë të ekspozuara në të gjithë hapësirën e katit të dytë të galerisë, përkatësisht në katër shirita të bardhë me përmasa të mëdha të vendosura mbi dysheme në linjë horizontale, ku gjithashtu pjesë përbërëse e tyre janë dhe pesë monitorë.
Gotovac e shikonte artin, dhe jo politikën si mjet për ndryshim. Ai marshoi lakuriq në hapësirat publike, në një përpjekje për të provokuar një shtet të ndërtuar mbi doktrinën masive, duke pohuar kështu ndryshimin e tij midis konformitetit shoqëror të ashpër në Jugosllavi. Me aktet performative të tij përqesh të gjitha pozitat e pushtetit, të gjithë ata që i shërbenin pushtetit dhe të gjithë sistemet politike dhe shoqërore.
Në shiritin e parë të vendosur në hapësirën e GKA vijnë të ekspozuara disa ndër performancat e tij në publik, me titujt: Showing Elle (1962); Breathing the air (1962); Hands (1964); Suitace (1964); Posing (1964); Homage to Josip Broz Tito (1980-1981); Haircutting and shaving in public space (Homage to Carl Theodore Dreyer) (1981); Conversation (1982). Në të njëjtën linjë është gjithashtu dhe një monitor i instaluar, ku në të shfaqen katër prej filmave të tij me metrazh të shkurtër. Citate nga artistë të tjerë (Glenn Miller, Duke Ellington, Billy Holiday, Jacques Prévert, Jean-Luc Godard) dhe homazhet për ta janë një pjesë e rëndësishme e artit të tij. Filmat e shfaqur mbajnë titujt: Don’t Ask Where We’re Going (1966) Film, 10’19”; Glenn Miller 1 (High School Playground 1) (1977) Film, 44’16”; Glenn Miller (2000) Film, 26’16”; Documents of time (pornography) (1980).
Shiriti i dytë vijon me një tjetër monitor që shfaq dy filma të tjerë dhe katër performanca që këtë herë janë të dokumentuara me anë të videos: S (1966) film 03’19”; Ready-made 1 (2000) film, 03’19”; Homage Tito, Zagreb (1980) performancë, 13’23”; Happ Our – Happening, Zagreb (1967) performancë, 04’64”; “The Third Key” Zagreb (1983) performancë, 05’37”; Reading Daily Mail, Amsterdam (1976) performancë, 300’12”. Gjithashtu Gotovac hetoi më tej vetëshprehjen përmes një serie shfaqjesh që vendosin trupin dhe transformimin fizik në thelbin e tyre. Ndër to ishin dhe performancat: Heads (1970); Integral (1978); Zagreb, I love you! (1981); Talking (Rio Bravo) (1982); Marshal Tito Square, I love you (1997); The Forenoon of the Faun (1963).
Në vazhdimësi, në shiritin e tretë janë të dokumentuara të tjera performanca ku përmes tyre Gotovac donte të shprehte përmbysjen shoqërore që parandalon shoqërinë të tregojë anën e saj të shëmtuar: Heads (1960); Begging (Can You Spare Me a Dime? Thank You! The Begging Artist) (1980); Begging (Can You Spare Me a Dime? Thank You! The Begging Artist) (1981); Cleaning of Public Spaces (Homage to Vjekoslav France aka The Bolshevik and Cleaning Apostle) (1981); Superman (1984); Chimney man (selling Polet newspaper) (1984); Death mask (selling Polet newspaper (1984); Mummy ( selling Polet newspaper) (1984); Santa Claus (selling Polet newspaper); Street sweeper (selling Polet newspaper) (1984); Sickle, hammer and red star (1986); Masking (1986); Talking (Rio Bravo) Osijek (1982).
Në përmbyllje, shiriti i katërt ekspozon veprat me titujt: No hear, no see, no speak (Three monkeys) (1979); Speak quietly, but always hold a stick by your leg (1988); Degraffiting (Homage to WolfVostell) (1989); Foxy Mister (2002); Portrait, selling newspaper, actions (1981), Nude (1982); Mummy (selling Polet newspaper) (1984); TG as Grace Jones (1986); Portrait (1988); Jesus Christ on Calvary (2 copies) (1986); The Canaletto View (2020). Në këtë hapësirë janë të instaluar dhe dy projektorë që projektojnë imazhe fotografike në murin përballë dhe në atë të djathtë. Gjithashtu një tjetër monitor në linjën horizontale paraqet sekuenca filmike dhe video-performancë të artistit: Tomislav Gotovac (1996) film, 01’03”; Watch on the Rhine (2000) film, 01’04”; Cesar Franck WolfVostell (2005) film, 18’59”; Point Blank War Art, Zagreb (1992) Performancë, 08’46”; Movement, Staglinec (2009) Performancë, 05’58”. Në fund të ekspozitës një monitor me përmasa të mëdha shfaq dhe një pjesë tjetër punësh kinematografike të Gotovac.
Kjo retrospektivë ndjek qasjet drejtuese të autorit në media kinematografike dhe jo-kinematografike nga kolazhet dhe fotografitë, te veprimet dhe shfaqjet në hapësirën intime, publike dhe mediatike.
*Tomislav Gotovac u lind më 9 shkurt të 1937 në Sombor dhe vdiq më 24 qershor 2010 në Zagreb. Gjatë viteve të tij të mëvonshme, ai ndryshoi emrin e tij në Antonio Lauer. Ai ishte një regjisor filmi dhe një artist konceptual dhe i performancës, dhe ai krijoi seri të shumta fotografike dhe kolazhe. Gotovac u bë dëshmitar i trazirave etnike dhe ekonomike të Europës Jugore pas Luftës së Dytë Botërore, deri në fillimin e shekullit XXI. Fillimisht një figurë artistike e kinemasë eksperimentale dhe të performancës, ai u shndërrua në një personazh historik në Ballkan, i cili përmes veprave të tij i jep mundësinë shikuesve të kuptojnë pasojat shoqërore dhe implikimet kulturore të gjeopolitikës në këtë territor dhe në kohën e tij. Gotovac konsiderohet si një nga artistët, interpretuesit dhe regjisorët më të rëndësishëm kroat konceptualë të filmave avangardë. Ai ka shfaqur filmat dhe performancat e tij në të gjithë botën, përfshirë: Londër, Moskë, Berlin, Kioto, New York, Varshavë, Vjenë, Beograd dhe Lubjanë. Disa prej krijimeve të tij kinematografike janë: Death, eksperimental (1962), S, dokumentar eksperimental, (1966), Plastic Jesus, feature film (1972), Glenn Miller III how the USA defeated Europe, eksperimental (2000), Remake 2006, eksperimental (2006). Gjithashtu Gotovac kishte dhe një sërë ekspozitash vetjake të titulluara: Tomislav® , Gallery of the Student Cultural Center, Beograd, 1976. Kolazhe 1964, Studio Gallery of Contemporary Art, Zagreb 1979. Twenty Years Before, Kolazhe, 1964 (II), Space of Extended Media, Zagreb, 1984. Retrospektive e dokumentave (1956-1986), Paranoia View Art, Gallery Društveni dom Trešnjevka, Zagreb; Kolazhe, Exhibition Salon of the JNA House, Zagreb 1988. Kolazhe, Sesame Gallery, Dubrovnik, 1988. Topla voda – kolazhe dhe filma, Bookstore Moderna vremena, Zagreb, 1990. Point Blank, realizim i grafiteve para publikut – performancë dhe ekspozitë, Salon of Karas Gallery, Zagreb, 1992. Instalacione dhe performanca, Point Blank Exhibition, Franklin Furnace Archive, New York, 1994.
