Exhibition / Edi Hila / “Edi Hila, painter of transformation” / National Gallery of Art /May 24th– July 29th 2018 / Tirana
(The exhibition was curated by: Joanna Mytkowska, Kathrin Rhomberg and Erzen Shkololli)
(Architecture of the exhibition: Büro Meyer-Grohbrügge)
The exhibition “Edi Hila, Painter of Transformation” at the National Art Gallery during May 24th – July 29th, 2018 is a joint project of the National Art Gallery in Tirana, the Warsaw Modern Art Museum and the Vienna Contact Collection . This is the first retrospective exhibition of painter Edi Hila in Albania. “Planting of trees”, a painting criticized as expressing Western aesthetic tendencies and lacks revolutionary optimism, is the opening painting of Edi Hila‘s exhibition.
The entire exhibition, which contains about 100 creations, is divided into series, among which we mention:
* “Threat”, even though includes lyrical themes like weddings or dusk panoramas, is pervaded everywhere by visible threads of threatening freedom or fear.
*”Relations”. From the name itself this series deals with the interaction between people whose milestones are the desire to approach oneanother and the doubt that arises from this interaction; unwanted distance and submission to social-political or emotional circumstances.
* “Penthouse” (Penthauz) is another series that reflects architectural transformations in fortresses, imaginary buildings, which seem to prove the need for protection as a result of uncertainty, though in a contemporary reality.
*The series “A tent on the roof of the car” is pervaded by obscurity and social problems.
*The triptych “People of the Future” and the “Black Fire” are the most intense paintings of the exhibition from the “Migration” series. Among the author’s concerns are the reasons for emigration, its continuity and most importantly, the consequences of emigration for Albania. For the author Edi Hila: “The drama of mass migration and the lack of clear strategies for solving this problem make it difficult to create a vision for a better future. … Democracy often becomes an obstacle to itself. ” (Curatorial Text)
*”Martyrs of the Nation Boulevard”,another important series. Lined through it are the institutions that represent influential powers in the journey of this country. A boulevard that has experienced marches during authoritarian regimes, as well as protests against these regimes.
*”Construction is a way to display power,” said Edi Hila in the curatorial text. While on the tableau he chooses the grotesque architectural forms to visualize the above idea in the “Third Mirror” series.
*The “Periphery” series reflects exactly a geographical area which shows the low living standards and intellect of Albanian society: lack of urban planning and aesthetic architectural tastes. The author himself in the curatorial text describes the sights “aggravated and primitive”.
*”Paradox”, a series that proves that it is not difficult to encounter this phenomenon in Albania . Perhaps as an indicator of survival …
– A list of series, not in painting, but graphite, drawings, sketches and aquarelles on paper titled: “Poultry”, “Propaganda”, “Village”, “The Dignity Of a Man” and “Southerns Sea” are creations belonging to different periods such as the re-education of the author in the working class environment. Not lacking in the exhibition are the lonely themes such as the self-portrait or the lyric themes that represent moments of intimacy or joy, certainly only a few in comparison to the great themes that represent the human and artistic concern for the Albanian society. If we can talk about the human side below oppressive regimes …
* Edi Hila was born in Shkodra in 1944. He lives and works in Tirana. He graduated from the Tirana Art Institute. Worked as a scenograph at Albanian Radio Television. His parting from the socialist realism brought with it the punishment from the regime in question.
***
Ekspozitë / Edi Hila / “Edi Hila, piktori i transformimit” / Galeria Kombëtare e Arteve / 24 Maj- 29 korrik, 2018 / Tiranë
(Ekspozita është kuruar nga: Joanna Mytkowska, Kathrin Rhomberg dhe Erzen Shkololli)
(Arkitektura e ekspozitës: Büro Meyer-Grohbrügge)
Ekspozita “Edi Hila, Piktori i Transformimit” në Galerinë Kombëtare të Arteve përgjatë datave 24 maj– 29 korrik 2018, është një projekt i përbashkët i Galerisë Kombëtare të Arteve në Tiranë, Muzeut të Artit Modern të Varshavës dhe Koleksionit Kontakt në Vjenë. Kjo është ekspozita e parë retrospektive e piktorit Edi Hila në Shqipëri. “Mbjellja e pemëve”, piktura e kritikuar si shprehëse e prirjeve estetike perëndimore të kohës, piktura së cilës i mungonte optimizmi revolucionar, është tabloja hapëse e ekspozitës së piktorit Edi Hila.
E gjithë ekspozita, e cila përmban rreth 100 krijime, ndahet në cikle, ndër të cilat përmendim:
*“Kërcënimi”, i cili ndonëse përfshin tematika lirike si dasma apo panorama mbrëmjesore përshkohet nga fije të dukshme të lirisë kërcënuese apo së frikës së shtrirë kudo.
*“Marrëdhëniet”. Nga vetë emërtesa ky cikël trajton bashkëveprimin mes njerëzve piketa të të cilit janë dëshira për afrim mes tyre dhe dyshimi që lind nga ky bashkëveprim; largësia e padëshiruar dhe nënshtrimi ndaj rrethanave social-politike apo emocionale.
*“Penthouse” (Penthauz) është një tjetër cikël i cili pasqyron shndërrime arkitekturore në fortesa, ndërtesa imagjinare, të cilat duket se dëshmojnë nevojën e mbrojtjes si rrjedhojë e pasigurisë, ndonëse në një realitet bashkëkohor.
*Cikli “Tenda mbi çatinë e makinës” përshkohet nga zymtësia dhe problematika shoqërore.
*Triptiku “Njerëzit e së ardhmes” dhe tabloja “Zjarri i zi” përbëjnë krijimet më të forta të ekspozitës për sa i përket ciklit “Emigrimi”. Ndër shqetësimet e autorit renditen arsyet e emigrimit, vazhdimësia e tij dhe ç’është më e rëndësishmja: pasojat e emigrimit për Shqipërinë. Për vetë autorin Edi Hila: “Drama e migrimit masiv dhe mungesa e strategjive të qarta për zgjidhjen e këtij problemi veç se e vështirësojnë krijimin e një vizioni për një të ardhme më të mirë. …Shpesh demokracia bëhet pengesë për vetveten”. (Teksti kuratorial)
*“Bulevardi ‘Dëshmorët e Kombit’”, një tjetër cikël i rëndësishëm. Renditen përmes tij institucione të cilat përfaqësojnë pushtete ndikuese në rrugëtimin e këtij vendi. Një bulevard i cili ka përjetuar si marshimet gjatë regjimeve autoritare, ashtu edhe protestat kundër këtyre regjimeve.
*“Ndërtimi është një mënyrë për të shfaqur pushtetin”, shprehet Edi Hila në tekstin kuratorial. Ndërsa në tablo ai zgjedh forma arkitekturore groteske për t’i dhënë formë pamore idesë së mësipërme në ciklin “Pasqyra e tretë”.
*Cikli “Periferitë” pasqyron pikërisht një zonë gjeografike e cila dëshmon nivelin e ulët jetësor dhe intelektual të shoqërisë shqiptare: mungesë organizimi urban dhe shijeje estetike arkitekturore. Vetë autori në tekstin kuratorial i cilëson pamjet “të rënduara dhe primitive”.
*“Paradoks”, cikli i cili vërteton se nuk është e vështirë ta hasësh këtë dukuri në mjedisin shqiptar. Si një tregues mbijetese ndoshta…
Një sërë ciklesh, tashmë jo në pikturë, por grafite, vizatime, skica dhe akuarele në letër titulluar: “Pularia”, “Propaganda”, “Fshati”, “Dinjiteti i njeriut” dhe “Deti i Jugut” janë krijime të cilat u përkasin periudhave të ndryshme si, për shembull, asaj së riedukimit të autorit në mjedisin e klasës punëtore. Nuk mungojnë në ekspozitë as temat vetmitare si autoportreti apo temat lirike që paraqesin çaste intime apo gëzimi, sigurisht të pakta në krahasim me temat e mëdha që paraqesin shqetësimin njerëzor dhe artistik për shoqërinë shqiptare. Nëse mund të flitet për anë njerëzore poshtë regjimeve shtypëse…
*Edi Hila ka lindur në Shkodër në vitin 1944. Ai jeton dhe punon në Tiranë. Është diplomuar në Institutin e Arteve në Tiranë. Ka punuar si skenograf në Radio Televizionin Shqiptar. Largimi nga realizmi socialist solli edhe për artistin Hila ndëshkimet përkatëse nga regjimi në fjalë.
